Spadek po zmarłej osobie nie zawsze stanowi korzyść dla spadkobiercy, zwłaszcza jeśli spadkodawca nie pozostawił po sobie majątku, a jedynie długi. Warto pamiętać, że spadku nie trzeba przyjmować, można go również odrzucić. O odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka mogą się ubiegać jego rodzice lub opiekunowie. Wcześniej konieczna jest jednak zgoda sądu.
Osobą powołaną do dziedziczenia spadku może być nie tylko osoba dorosła, ale także małoletnie dziecko. Prawa do spadku mogą wynikać bezpośrednio z testamentu spadkodawcy, jak i dziedziczenia ustawowego. Ta druga sytuacja ma miejsce wtedy, kiedy rodzice dziecka zmarli lub sami odrzucili wcześniej spadek. Warto tutaj pamiętać, że odrzucenie spadku przez rodziców dziecka nie oznacza, że spadek automatycznie zostaje też odrzucony przez ich małoletnie dziecko, rodzice muszą więc osobno odrzucić spadek także w imieniu dziecka. W przypadku dziedziczenia przez małoletnich sytuacja jest jednak nieco inna niż u osób dorosłych, gdyż dziedziczą oni jedynie tzw. spadek z dobrodziejstwem inwentarza czyli ewentualne długi spadkodawcy nie będą mogły przekroczyć wysokości odziedziczonych przez dziecko aktywów. Nie oznacza to jednak, że spadek obowiązkowo trzeba przyjąć. Wielu rodziców decyduje się na odrzucenie spadku w imieniu dziecka, aby uniknąć konieczności ciągania dziecka po sądach, kłopotów z wierzycielami spadkodawcy czy ponoszenia dodatkowych kosztów.
Czy można odrzucić spadek w imieniu dziecka?
Małoletni do ukończenia 18 roku życia nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych. Nie może więc sam zdecydować o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku. Zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym to rodzice sprawują pieczę nad majątkiem dziecka i muszą zadbać o to, aby stan tego majątku nie uległ pogorszeniu. Rodzice dziecka mogą jednak podejmować decyzje w jego imieniu jedynie w tzw. czynnościach nieprzekraczających zakres zwykłego zarządu. Do takiej czynności nie zaliczamy np. oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka – wyjaśnia radca prawny Tomasz Walczak. Na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka zgodę musi więc wyrazić sąd rodzinny, aby upewnić się, że odrzucenie spadku jest zasadne. Odrzucenie spadku bez zgody sądu będzie nieważne.
Jak ubiegać się od odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka?
Aby ubiegać się o zgodę sądu na odrzucenie spadku, należy najpierw złożyć wniosek do sądu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania rodzica bądź opiekuna dziecka. We wniosku trzeba uzasadnić, dlaczego spadek powinien być odrzucony. Procedura odrzucenia spadku w imieniu małoletniego dziecka jest nieco bardziej skomplikowana niż zwykłe odrzucenie spadku przez osobę dorosłą. Wiąże się to zarówno z dłuższym postępowaniem, jak i wyższymi kosztami. Trzeba zapłacić za złożenie wniosku do sądu plus dodatkowo za odpis aktu urodzenia i aktu zgonu. Po wyrażeniu przez sądu zgody na odrzucenie spadku, trzeba będzie też zapłacić za złożenie oświadczenia w imieniu dziecka np. u notariusza. Spadek w imieniu małoletniego można odrzucić ustnie lub na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym. Polskie prawo dokładnie reguluje terminy, do kiedy można odrzucić spadek. Oświadczenie o stwierdzenie nabycia spadku lub jego odrzucenie, należy zgodnie z art. 1012 k.c. złożyć w terminie 6 miesięcy od momentu powołania dziecka do spadku lub odrzucenia spadku przez jego rodziców, zanim nastąpi dział spadku.
