Wirtualna rzeczywistość kojarzy się większości osób z nowoczesnymi technologiami, rozrywką, goglami czy grami komputerowymi. To dobre skojarzenia, lecz zjawisko to warto omówić na szerszą skalę. Jaki pożytek przynosi rzeczywistość wirtualna, gdzie jest wykorzystywana i jakie były jej początki?
Czym jest rzeczywistość wirtualna?
Wirtualna rzeczywistość to termin odnoszący się do trójwymiarowego obrazu stworzonego przy wykorzystaniu technologii informatycznej. Za pomocą komputera można kreować przedmioty, przestrzenie czy zdarzenia, które imitują te rzeczywiste lub fikcyjne, np. w grach. Świat wirtualny ma przypominać prawdziwy najbardziej jak to możliwe. Obcowanie z nim ma także wywoływać naturalne, realne doznania. Ciągły rozwój technologii daje coraz większe szanse na osiągnięcie efektu „oszukiwania” umysłów.
Historia wirtualnej rzeczywistości
Przenieść odbiorcę do innego świata starali się już malarze tworzący obrazy otaczające go z każdej strony (takie jak Panorama Racławicka). Istotny krok ku powstaniu znanej dzisiaj wirtualnej rzeczywistości uczynił w 1838 roku angielski fizyk Charles Wheatstone. Zaprojektował on stereoskop, czyli urządzenie mające służyć do oglądania obrazów przestrzennych. Prace nad technologią VR prowadzono już od lat 60. ubiegłego wieku, kiedy chciano stworzyć system, który faktycznie da radę oszukać zmysły. Projekt Iwana Sutherlanda „The Ultimate Display” został uznany za pierwszy system HDM. Jego urządzenie wykorzystywało obraz z komputera, a nie z kamery. Już w 1969 roku Myron Krueger użył terminu „sztuczna rzeczywistość” prezentując swój wynalazek, czyli Glowflow (interaktywna rzeczywistość stworzona przez komputer i reagująca na działania człowieka). Bardziej znany stał się jednak jego inny projekt, czyli Videoplace, umożliwiający dwóm osobom oddalonym od siebie komunikowanie się ze sobą przy jednoczesnym wrażeniu, że są obok siebie. Termin „virtual reality” został stworzony przez Jarona Laniera, właściciela firmy produkującej i sprzedającej pierwsze okulary VR. To właśnie jego wynalazek stał się inspiracją dla tych znanych obecnie.
Wirtualna rzeczywistość w grach komputerowych
Branża rozrywkowa skorzystała z opisanych wyżej rozwiązań Laniera. Powstały maszyny Arcade, których elementem były gogle VR przenoszące użytkownika w trójwymiarowy świat. Dzisiaj dzięki technologii gracze zanurzają się w świecie, w którym panują inne zasady niż w tym dobrze im znanym. Pojawiają się tam inne dźwięki oraz postaci. Im bardziej gra jest interaktywna, tym bardziej angażuje odbiorcę. Rzeczywistość wirtualna powinna umożliwiać sięganie po przedmioty, które widzi gracz i posługiwanie się nimi. Obecnie wciąż jest to możliwe jedynie przy wykorzystaniu dodatkowych urządzeń.
Technologia VR w życiu codziennym
Wirtualna rzeczywistość nie jest wykorzystywana jedynie w grach komputerowych. Znajduje zastosowanie m.in. przy planowaniu hal fabrycznych i linii produkcyjnych. Rozwija się także świat e-handlu. Marka Audi pozwala korzystać klientom z wirtualnego salonu samochodowego. Technologia VR w życiu codziennym stwarza możliwość szkolenia m.in. lekarzy czy pilotów, którzy muszą wykazywać się szybkimi reakcjami w nagłych sytuacjach. Przydaje się także w edukacji, np. pod postacią wirtualnych laboratoriów dla uczniów.